Impressionisme op z’n Italiaans: Giovanni Fattori en de Macchiaioli

Het (in Nederland) meestal onbekende verhaal van de Macchiaioli (te vertalen in de weinig vleiende ‘Vlekkerigen’) draait om de figuur van Giovanni Fattori en een aantal ‘kleinere’ meesters, onder andere Silvestro Lega en Telemaco Signorini. Zelfs enkele jaren vóór de opkomst van Edouard Manet en de zijnen in het Parijse kunstscène, wisten Fattori, Lega en Signorini de moderne landschapschilderkunst van hun eigen tijd – Camille Corot en de Barbizon-School – te combineren met de Italiaanse schildersconventies. Hoewel hun resultaten eigenlijk beter in het 19e eeuwse Realisme passen (bijvoorbeeld de Haagse School in Nederland) dan in het Franse Impressionisme, verdient het innovatieve karakter van de Macchiaioli, zeker gezien de in vele opzichten traditionele Italiaanse kunstwereld, de vergelijking met hun beroemdere Franse tijdgenoten.

Stefano Giani is kunsthistoricus. Hij is geboren in Milaan, waar hij met een scriptie over de 16e eeuwse Venetiaanse schilder Lorenzo Lotto cum laude afstudeerde. Daarna heeft Stefano Giani jarenlang ervaring opgedaan met wetenschappelijk onderzoek en het geven van lezingen en cursussen op kunsthistorisch gebied. Zijn publicaties zijn onder andere verschenen in Arte lombarda, Venezia Cinquecento en de Nederlandse Incontri. Stefano Giani heeft onder meer samen gewerkt met de Accademia Carrara in Bergamo, de National Gallery of Art in Washington, het Van Gogh Museum en de Vrije Academie in Amsterdam en de Volksuniversiteit in Amstelveen. Geïnspireerd door tekeningen en gravures van antieke kunstvoorwerpen van tijdgenoten vertrok de Haarlemse kunstenaar Hendrick Goltzius (1558-1617) in 1590 naar Rome, waar hij zich vlijtig toelegde op natekenen van de belangrijkste antieke beelden. We zijn over deze reis relatief goed geïnformeerd doordat Karel van Mander in zijn Levens erover heeft geschreven. In de lezing worden de achtergronden van de belangstelling voor de antieke beelden die in die tijd in Rome bekend waren, toegelicht en de tekeningen die Goltzius op die reis heeft gemaakt, worden uitgebreid besproken.

NOTA BENE: lezing is in het Italiaans